როგორ შევაფასოთ მოსწავლე – ინსტრუქცია მასწავლებლებს ჯონ დიუის განათლების პრინციპების მიხედვით

მე-20 საუკუნის ინოვაციური მიდგომა – “კეთებით სწავლა” ამერიკელი ფსიქოლოგის, ფილოსოფოსისა და განათლების რეფორმატორის, ჯონ დიუის სახელთან არის დაკავშირებული. საქართველოში მასწავლებლები მას ყოველდღიურ სასკოლო პრაქტიკაში იყენებენ.

სასწავლო წლის ბოლოს, როცა მოსწავლეების შეფასების დრო დგება, პედაგოგებს ინფორმაციული დახმარება სჭირდებათ.

ვაგრძელებთ პედაგოგების მხარდაჭერას და ამ მიზნით EDU.ARIS.GE გთავაზობთ, სპეცილურად თქვენთვის შექმნილ დამხმარე სტატიებს.

დღეს, 30 მაისს გაეცანით მოსწავლის შეფასების ინსტრუქციას მასწავლებლისთვის, ჯონ დიუის განათლების პრინციპების მიხედვით.

პრიციპი 1: მოსწავლის შეფასება გახადე მის გამოცდილებაზე დაფუძნებული:

• გამოიყენე რეალურ ცხოვრებაზე დაფუძნებული ამოცანები, სიტუაციები და პროექტები.
• დაუკავშირე სასწავლო მასალა მოსწავლეების ყოველდღიურ გამოცდილებას.
• შექმენი სიტუაციები, სადაც მოსწავლეს შეუძლია იმოქმედოს, გამოიკვლიოს, შეცდეს და ისწავლოს.

მაგალითი:
ბუნების გაკვეთილზე მოსწავლეები თავად აკეთებენ დაკვირვებებს ეზოში და წერენ საკუთარ აღმოჩენებზე. ნაცვლად იმისა, რომ მხოლოდ ტესტებით შეფასდნენ.

პრინციპი 2: წაახალისე კრიტიკული და დამოუკიდებელი აზროვნება
ინსტრუქცია:

•  დაასვი ღია კითხვები, რომლებიც არ ითხოვს მხოლოდ სწორ პასუხს.
• შესთავაზე მოსწავლეებს სხვადასხვა პერსპექტივა და მათი შეფასების საშუალება.
• გამოიყენე დისკუსია, როგორც სწავლების მნიშვნელოვანი ინსტრუმენტი.

მაგალითი:
ისტორიის გაკვეთილზე მოსწავლეები განიხილავენ სხვადასხვა მხარეს ისტორიულ კონფლიქტში და იკვლევენ, რატომ იქცეოდნენ კონკრეტული ფიგურები ისე, როგორც იქცეოდნენ.

პრინციპი 3: შექმენი დემოკრატიული კლასი და დემოკრატიული შეფასების სისტემაა:

• მისცა მოსწავლეებს მონაწილეობის შესაძლებლობა — გადაწყვიტონ, როგორ და რა ისწავლონ.
•  წაახალისე ჯგუფური მუშაობა, თანასწორობა და ურთიერთპატივისცემა.
• მოსწავლე იგრძნოს, რომ მისი ხმა მნიშვნელოვანია.

მაგალითი:
ოსწავლეებთან ერთად გადაწყვიტე, რა ტიპის პროექტი გააკეთონ ან როგორ მოხდეს თემა შეფასება, პრექტის შედეგები აქციე შეფასები ინსტრუმენტად.

პრინციპი 4: მოსწავლის შეფასება უნდა იყოს პროცესზე ორიენტირებული:

•  ნუ შეაფასებ მხოლოდ შედეგს — დააკვირდი, როგორ მიდის მოსწავლე ამ შედეგამდე.
• გამოიყენე აღწერითი უკუკავშირი ქულების ნაცვლად.
• მიეცი მოსწავლეს შესაძლებლობა გაანალიზოს თავისი პროგრესი და თავად დასახოს მიზნები.

მაგალითი:
მოსწავლეს წაუკითხე, რას აკეთებს კარგად და რაზე უნდა იმუშაოს. წაახალისე, თავად შეაფასოს თავისი მუშაობა დღიურის ან კითხვარის საშუალებით.

პრინციპი 5: გახდი მოსწავლის გზამკვლევი, არა მხოლოდ ცოდნის გადამცემი:

• იყავი მოსწავლის გვერდით, როგორც მხარდამჭერი, მსმენელი და პარტნიორი.
• დააინტერესე მოსწავლე, რომ თავად დასვას კითხვები და დაიწყოს კვლევა.
• მიზანი არ არის ინფორმაციის მიცემა, არამედ — ინტერესის გაღვივება და საკუთარი გზის პოვნის ხელშეწყობა.

დასკვნა მასწავლებლებისთვის:

დიუის თეორიის თანახმად, მასწავლებელი არის ის, ვინც ქმნის შინაარსიან საგანმანათლებლო გამოცდილებას. ის არ მართავს მოსწავლეს, არამედ უწევს მას დახმარებას სწავლაში.
რაც მეტი თავისუფლება და რეალური გამოცდილება ექნება მოსწავლეს, მით მეტი მოტივაცია, პასუხისმგებლობა და ცოდნის სიღრმე განუვითარდება. მიეცით საინტერესო სამუშაო. თქვენ კი შეფასების დროს იქნებით მაქსიმალურად ობიექტური.

ასევე იხილეთ:

სკოლებში ანბანის შესწავლის ახალი გზა ჩნდება -„ქართული ანბანის შესწავლა ხმოვანი წიგნის დახმარებით შეგეძლებათ“