„წარმატებულია სკოლები, რომლის მასწავლებელს საკუთარი შეცდომის აღმოჩენა შეუძლია“ – გარდა ქულებისა, როგორ შეიძლება შეაფასოს პედაგოგმა მოსწავლე?

„მასწავლებელი განმავითარებელი შეფასების საშუალებით შეისწავლის საკუთარი პრაქტიკის ძლიერ და სუსტ მხარეს. კერძოდ ის აანალიზებს თუ რატომ აქვს შეფერხებები მოსწავლეს, რაშიც ხშირად საკუთარ შეცდომასაც აღმოაჩენს“, – ასეთ განმარტებას იძლევა განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს ზოგადი განათლების რეფორმების ჯგუფის ექსპერტი მშობლის კითხვაზე: გარდა ქულებისა კიდევ როგორ შეიძლება შეაფასოს მასწავლებელმა მოსწავლე?

ექსპერტის აზრით, შეფასება საშუალებას აძლევს როგორც მასწავლებელს, ასევე მოსწავლესა და მშობელს დაინახოს განვითარების გზა, სად იყო და სად მივიდა მოსწავლე.

ექსპერტი პუნქტებად განმარტავს, თუ რა უნდა შეფასდეს სასწავლო პროცესში:

• რამდენად აქვს მოსწავლეს ფაქტობრივი ცოდნა?
• რამდენად აკეთებს საჭირო განზოგადებებს?
• რამდენად უკავშირებს საგნობრივ საკითხს რეალურ ცხოვრებას?
• რამდენად ავლენს სასწავლო პროცესში ისეთ უნარებს როგორიცაა შემოქმედებითობა, თანამშრომლობა, კომუნიკაცია და სხვა.

განათლების ექსპერტი აღნიშნავს, რომ არსებობს ორი სახის შეფასება: განმსაზღვრელი და განმავითარებელი. განმსაზღვრელი (ნიშნიანი) შეფასება წარმოაჩენს რა იცის მოსწავლემ კონკრეტულ საკითხთან/დავალებასთან მიმართებით. განმავითარებელი შეფასება კი ორიენტირებულია მოსწავლის წინსვლის აღმოჩენაზე. კერძოდ, იმის გარკვევაზე, თუ რა არ იცოდა მოსწავლემ „გუშინ“ და რა იცის დღეს; რა არ შეეძლო „გუშინ“ და რა შეუძლია დღეს.

მაგალითისთვის: თუკი გრძელვადიანი მიზანია, რომ მოსწავლემ შეძლოს ისტორიული წყაროების კრიტიკულად გაანალიზება, მაშინ მთელი წლის განმავლობაში მასწავლებელი ორიენტირებული იქნება იმის კვლევაზე, თუ რამდენად პროგრესირებს მოსწავლე ამ კომპეტენციასთან მიმართებაში. მაგ. სასწავლო წლის განმავლობაში მოსწავლე სწავლობს სხვადასხვა მეფის მოღვაწეობას (ფარნავაზი, ვახტანგ გორგასალი, დავით აღმაშენებელი, თამარ მეფე, ერეკლე II და ა.შ.). ამ კონკრეტული საკითხების მაგალითზე მასწავლებელი დაინახავს და აღწერს მოსწავლის წინსვლას იმ ფაქტორების ანალიზთან დაკავშირებით, რომელიც ისტორიული წყაროების სანდოობას ან ტენდენციურობას განაპირობებს.

განმავითარებელი შეფასების დროს მოსწავლე, მასწავლებლის უკუკავშირისა და კომენტარების დახმარებით, მუდმივად იღებს ისეთ ინფორმაციას, რომელიც სწავლის პროცესის გააზრებაში ეხმარება. საყურადღებოა, რომ განმავითარებელი შეფასება ხდება კომპლექსურ დავალებებზე დაყრდნობით, სადაც იკვეთება მოსწავლის შესაძლბლობები, ცოდნა და ა.შ.

განმავითარებელი შეფასების მიზანი მხოლოდ მოსწავლის შეფასება არ არის. მისი საშუალებით:

• ბავშვი აქტიურად ერთვება სასწავლო პროცესში, გლობალურად იაზრებს სასწავლო მიზნებს.
• მასწავლებელი განმავითარებელი შეფასების საშუალებით შეისწავლის საკუთარი პრაქტიკის ძლიერ და სუსტ მხარეს. კერძოდ ის აანალიზებს თუ რატომ აქვს შეფერხებები მოსწავლეს, რაშიც ხშირად საკუთარ შეცდომასაც აღმოაჩენს.

“თანამედროვე კვლევები აჩვენებს, რომ წარმატებულია ის სკოლები და საგანმანათლებლო სისტემები, სადაც პედაგოგები თანმიმდევრულად აწარმოებენ განმავითარებელ შეფასებას”, – ასკვნის განათლების ექსპერტი.

ასევე იხილეთ:

რა კავშირშია ავტომანქანისა და ზაფხულში ღია ფერის ტანსაცმლის ტარება ხარისხიან განათლებასთან – ექსპერტის ორიგინალური პასუხი მშობლებს