როცა სკოლაში დისციპლინა ირღვევა – პრობლემები, შედეგები და გამოსავალი

ავტორი: შალვა მინდაძე, თბილისის N70 საჯარო სკოლის ისტორიისა და სამოქალაქო განათლების უფროსი მასწავლებელი, შუა საუკუნეების კვლევების მაგისტრი, ამონაშვილის აკადემიის მასწავლებელი.

რა ხდება, როდესაც სკოლის შინაგანაწესი არ სრულდება?

სკოლის შინაგანაწესი არის წესრიგისა და ხარისხიანი განათლების გარანტი. მაგრამ რა ხდება, როდესაც მას არც მოსწავლეები და არც მასწავლებლები არ იცავენ?

• სწავლების ხარისხი ეცემა – მუდმივი ხმაური, დაგვიანებები და გაკვეთილზე ჩარევები ხელს უშლის კონცენტრაციას, რაც აზიანებს როგორც მოსწავლეთა, ისე მასწავლებელთა პროდუქტიულობას.
• დაუცველი გარემო – წესრიგის დარღვევა ქმნის კონფლიქტებს, აგრესიას და სკოლის საერთო კულტურას ანგრევს.
• მოტივაციის დაქვეითება – მოსწავლეები და მასწავლებლები კარგავენ სასწავლო პროცესში ჩართულობას, რადგან ფიქრობენ, რომ შრომას აზრი არ აქვს.

თვითდისციპლინა – განათლების წარმატების გასაღები

თვითდისციპლინა არის უნარი, რომელიც ადამიანს ეხმარება პასუხისმგებლობის აღებაში და თვითკონტროლის განვითარებაში.

განათლების ფსიქოლოგი ნინო ბერიძე აღნიშნავს: “თვითდისციპლინა ბავშვობიდანვე უნდა აღზარდოს სკოლამ და ოჯახმა. თუ მოზარდი ვერ სწავლობს თავის კონტროლს, ის ვერ აითვისებს სასწავლო მასალას მაქსიმალურად”.

ნეიროფსიქოლოგი გიორგი წიკლაური ამბობს: “ტვინის ნეიროპლასტიკურობა გვიჩვენებს, რომ თვითდისციპლინის განვითარება შესაძლებელია ნებისმიერზე, მაგრამ ამას მუდმივი პრაქტიკა და სასკოლო გარემოს მხარდაჭერა სჭირდება”.

გაკვეთილზე დასწრების მნიშვნელობა მასწავლებლებში

გაკვეთილზე მასწავლებლის დროული დასწრება არა მხოლოდ მოსწავლეებისთვის მაგალითის მიცემაა, არამედ სასწავლო პროცესის ორგანიზებული წარმართვის გარანტი.

“როცა მასწავლებელი აგვიანებს ან გაკვეთილზე არ შედის, ეს მოსწავლეებში ქმნის განცდას, რომ სასკოლო დისციპლინას აზრი არ აქვს. სკოლამ უნდა უზრუნველყოს მკაფიო სტანდარტები როგორც მასწავლებლებისთვის, ისე მოსწავლეებისთვის”, – შალვა მინდაძე.

რატომ უნდა ესწრებოდნენ მასწავლებლები ერთმანეთს?

პროფესიული განვითარება და გამოცდილების გაზიარება – ერთმანეთის გაკვეთილებზე დასწრებისას, მასწავლებლები სწავლობენ ახალი მეთოდებსა და სტრატეგიებს, რომლებიც შეიძლება საკუთარ პრაქტიკაში გამოიყენონ. ეს პროცესი ხელს უწყობს პედაგოგების პროფესიულ ზრდას და სწავლების ხარისხის ამაღლებას.

კოლეგიალური მხარდაჭერა და უკუკავშირი – გაკვეთილებზე დასწრება საშუალებას აძლევს მასწავლებლებს, ერთმანეთს მიაწოდონ კონსტრუქციული უკუკავშირი, რაც ეხმარება მათ საკუთარი პრაქტიკის გაუმჯობესებაში. ეს პროცესი აძლიერებს კოლეგიალურ ურთიერთობებს და ქმნის მხარდამჭერ სასწავლო გარემოს.

სასწავლო პროცესის გაუმჯობესება – ერთმანეთის გაკვეთილებზე დასწრება ხელს უწყობს სასწავლო პროცესის გაუმჯობესებას, რადგან მასწავლებლები სწავლობენ ახალი მიდგომებსა და ტექნიკებს, რომლებიც შეიძლება მოსწავლეთა საჭიროებებზე მორგებული იყოს. ეს პროცესი ზრდის სწავლების ეფექტურობას და მოსწავლეთა წარმატებას.

განათლების ფსიქოლოგი თამარ ქობალია აღნიშნავს: “როდესაც მასწავლებლები ესწრებიან ერთმანეთს, ეს მათ საშუალებას აძლევს, აღმოაჩინონ ახალი პედაგოგიური ხერხები და ასევე გააძლიერონ პროფესიული ურთიერთობები, რაც გავლენას ახდენს სასწავლო გარემოს ხარისხზე”.

გამოსავალი – როგორ აღვადგინოთ დისციპლინა?

– შინაგანაწესის მკაცრი აღსრულება – წესები ყველასთვის ერთნაირად უნდა მოქმედებდეს.

– მასწავლებლებისა და მოსწავლეების ჩართულობა – მნიშვნელოვანია, რომ ორივე მხარე დისციპლინის დაცვაზე იზრუნოს.

– მშობლების ჩართულობა – როცა ოჯახი მხარს უჭერს წესრიგს, სკოლაში პრობლემები ნაკლებად ჩნდება.

– სტიმულირება და მოტივაცია – სასწავლო პროცესში მოტივაციის გაზრდა ხელს უწყობს თვითდისციპლინის ჩამოყალიბებას.

– ერთმანეთის გაკვეთილებზე დასწრება – პროფესიული განვითარებისა და კოლეგიალური ურთიერთობების გაძლიერების საუკეთესო საშუალებაა.

ასევე იხილეთ:

უსამართლო ქულები, უხარისხო გაკვეთილები და მათი გავლენა ბავშვებზე