„ვინც ამ პროგრამის შემუშავებაში მონაწილეობდა, ოდნავადაც არა აქვს წარმოდგენა, რა კრიტერიუმებით უნდა შეფასდეს ლიტერატურული ტექსტი“

ლიტერატურათმცოდნე ქეთი ქურდოვანიძე 2025 წლის ერთიანი ეროვნული გამოცდების ქართულის პროგრამაში შესულ ცვლილებებს პროფესიულ შეფასებას აძლევს და ცვლილებების ავტორებს აკრიტიკებს.

2025 წლის საგამოცდო პროგრამები ერთიანი ეროვნული გამოცდებისთვის

შედარებისთვის: 

2024 წლის საგამოცდო პროგრამები ერთიანი ეროვნული გამოცდებისთვის

EDU.ARIS.GE სპეციალისტის პოზიციას უცვლელად გთავაზობთ:

“მეგობრებო, დღეს გამოქვეყნდა ერთიანი ეროვნული გამოცდების საპროგრამო სია. დიდი აჟიტაჟი და მითქმა-მოთქმა მოჰყვა ამ ამბავს. შევეცდები, ავხსნა რა არის აქ მთავარი და რა უმნიშვნელო:
მთავარი არის ის, რომ

1. პროგრამა როგორც არ უნდა შეცვალო, შედეგი იქნება იგივე, გამომდინარე სწავლების მეთოდებიდან და ხარისხიდან. ეს ცალკე საუბრის თემაა.

2. მისაღებ გამოცდებზე უნდა მოწმდებოდეს არა ლიტერატურის ცოდნა, არამედ მოსწავლის უნარები, მათ შორის წერითი, კრიტიკული აზროვნების, სოციალური და მორალური დილემების გადაჭრის და ა.შ.

დავუბრუნდეთ პროგრამას. დიდი ხანია, მედიის საშუალებით მოვუწოდებ განათლების სამინისტროს, გადახედოს სასწავლო პროგრამებს და აი, გადახედა კიდეც. საუბედუროდ, ვინც ამ პროგრამის შემუშავებაში მონაწილეობდა, ოდნავადაც არა აქვს წარმოდგენა, რა კრიტერიუმებით უნდა შეფასდეს ლიტერატურული ტექსტი, რა დარჩეს და რა ჩაჰბარდეს წარსულს.

1. სასაცილოა, სატირალი რომ არ იყოს, გურამიშვილის ქართლის ჭირით წარმოდგენა. ეს დავითიანის ყველაზე სუსტი ნაწილია.

2. აღმაშფოთებელია თაობათა ბრძოლის ამსახველი ნარატივების გაქრობა და კაპიტულანტური ლექსების დატოვება მე-19 საუკუნის 60-იანი წლების ლიტერატურის განხილვისას.

3. სავალალოა ილიას “განდეგილი” იგნორირება, რამეთუ ამ პოემაში არის ქართული განმანათლებლობისთვის ძალიან ღირებული ნარატივი.

4. დაუშვებელია “ბახტრიონი” პროგრამიდან ამოღება, ეს არ არის მხოლოდ ისტორიული პოემა და განიხილავს ძალიან მნიშვნელოვან ადამიანურ პრობლემებს კოლექტიური და ინდივიდუალური პასუხისმგებლობებისა.

5. მნიშვნელოვანია ალექსანდრე ყაზბეგის შემოქმედების სწავლება. მისი ტექსტები არის რუსეთის იმპერიის მიერ საქართველოში ადამიანის უფლებების დარღვევის დოკუმენტები. ხევისბერი გოჩა კი ნიმუში იმისა, თუ როგორ შეიძლება ტრადიცია იქცეს ტრაგედიად.

6. რა დააშავა პაოლო იაშვილმა, მართლა გაუგებარია, სადაც ტიციანი, იქ პაოლო.

ახლა რაც დარჩა:

1. წამებები ადგილზეა, ამის შესახებ არაერთხელ ვთქვი და აღარ გავიმეორებ.

2. “მთვარის მოტაცება” და “თეთრი საყელო” არის ქართული პროზის უმნიშვნელოვანესი ტექსტები და ეს უგულებელყოფილია.

3. რა ნიშნის მიხედვით დარჩა “ყივჩაღის პაემანი” და არ დარჩა “ნინოწმინდის ღამე”, რომელიც ათასჯერ უკეთესი ლექსია. თუ პოსტმოდერნიზს ამით ასწავლით, კარგად ყოფილა თქვენი საქმე.

4. რატომ შემოიფარგლება კლდიაშვილი “სამანიშვილის დედინაცვლით”, მაგაზე უკეთესი მწერალი, ვინ გვყავს?

5. რა ლიტერატურულ ღირებულებას წარმოადგენს ქარჩხაძის “იგი” და დოჩანაშვილი “კაცი რომელსაც ლიტერატურა ძლიერ უყვარდა?”, სრულიად აუხსნელია.

6. რა ნიშნის მიხედვით დარჩა აკაკის პოეტური ჩავარდნა “თორნიკე ერისთავი” და რატომ ამოიღეს ერთ-ერთი საუკეთესო ლექსი “აღმართ-აღმართ”?.

და ბოლოს, რომელი საუკუნეა ხალხო, სად არის თანამედროვე ქართული ლიტერატურა, არაფერს ვამბობ უცხოელ ავტორებზე.

ერთი სიტყვით, არ დავიწყებ პოლიტიკურ სპეკულაციებს და პროფესიული შეფასებით შემოვიფარგლები. მართლა ასეთი გემოვნება და ცოდნა აქვს პროგრამაზე მომუშავე ჯგუფს თუ…?!”.

ამავე თემაზე:

ქართულის სპეციალისტი საგამოცდო პროგრამაში ცვლილებებზე: „სანამ წიოკს დავიწყებდეთ, რამდენიმე „მარტივი ჭეშმარიტება“ გავიმეოროთ“

„ეროვნული გამოცდების პროგრამების ჩამონათვლიდან როცა ამოიღებ ილიას „ბენდიერ ერს“, განდეგილს“, გასაგებია თუ რა იდეით იმართება „განათლების“ სისტემა“