„საქართველოში ბაკალავრის დიპლომს ნაკლები პრაქტიკული ღირებულება აქვს სახელმწიფო უწყებებისთვის“

ავტორი: შალვა მინდაძე, თბილისის N70 საჯარო სკოლის ისტორიისა და სამოქალაქო განათლების უფროსი მასწავლებელი, შუა საუკუნეების კვლევების მაგისტრი, ამონაშვილის აკადემიის მასწავლებელი.

სპეციალურად EDU.ARIS.GE-ს მკითხველისათვის:

დღესდღეობით, საქართველოს განათლების სისტემაში მრავალი პრობლემაა, რომელიც მნიშვნელოვან ყურადღებას საჭიროებს. ერთ-ერთი მთავარი საკითხი დაკავშირებულია იმასთან, რომ ბაკალავრის დიპლომს ნაკლები პრაქტიკული ღირებულება აქვს სახელმწიფო უწყებებისთვის. ეს განსაკუთრებით აშკარა ხდება, როდესაც ფიზიკა-მათემატიკის ფაკულტეტის კურსდამთავრებული (რომელმაც სწავლა მაგალითად 1999 წელს დაამთავრა), გადაწყვეტს, რომ ჩააბაროს ისტორიის მასწავლებლობისთვის საჭირო სერტიფიცირების ტესტი და ისტორიის მასწავლებელი გახდეს.

აღსანიშნავია, რომ ისტორიის პროგრამა და მასწავლებელთა სერტიფიცირების პროცესი არ შეესაბამება თანამედროვე მოთხოვნებს. ეს იწვევს კითხვას, თუ რა განსხვავებაა ისტორიკოსებსა და არაისტორიკოსებს შორის და რატომ უნდა ჰქონდეს სკოლაში მასწავლებლად მუშაობის უფლება არაპროფესიონალ მასწავლებელს, რომელმაც საკუთარ საგანში მინიმალური, 60%-იანი ზღვარი ვერ დაძლია.

ზოგადად, ქვეყნების უმეტესობა საშუალებას აძლევს სხვა პროფესიების ბაკალავრებს, რომ სხვადასხვა კვალიფიკაციისა და ტრენინგის მიღების შემდეგ, გახდნენ ისტორიკოსები ან ისტორიის მასწავლებლები. თუმცა, არსებობს ქვეყნები, სადაც ისტორიკოსად ან ისტორიის მასწავლებლად მუშაობის დასაწყებად აუცილებელია ისტორიის ბაკალავრის დიპლომი, სწავლების მეთოდები ცოდნა. აქ არის 10 ასეთი ქვეყანა:

1. გერმანია – უმეტეს შემთხვევებში აუცილებელია ისტორიის ბაკალავრის დიპლომი.
2. საფრანგეთი – საჭიროებს ისტორიის სპეციალიზაციას.
3. იტალია – საჭიროა შესაბამისი აკადემიური განათლება ისტორიის სფეროში.
4. ესპანეთი – აუცილებელია ისტორიის ბაკალავრის დიპლომი.
5. იაპონია – მოთხოვნაა ისტორიის სპეციალიზაცია.
6. სამხრეთ კორეა – საჭიროა ისტორიის ბაკალავრის ხარისხი.
7. შვედეთი – აუცილებელია ისტორიის ბაკალავრის დიპლომი.
8. ნორვეგია – ისტორიის სპეციალიზაცია აუცილებელია.
9. ნიდერლანდები – საჭიროა შესაბამისი განათლება ისტორიის სფეროში.
10. დანია – საჭიროა ისტორიის ბაკალავრის დიპლომი.

თუმცა, ეს ზოგადი წესებია და შესაძლოა, კონკრეტული პროგრამებისა და სპეციალიზაციების მიხედვით, არსებობდეს გამონაკლისები ან დამატებითი მოთხოვნები.

საქართველოს მაგალითზე კი, რაღა საჭიროა მაგისტრატურის დამთავრება, ანდაც დოქტორის ხარისხი, თუ 1/3/7 კრედიტიან მასწავლებელს, “განგების ნებით”, 10 კრედიტი გაუხადეს საკუთარი საგნის ცოდნა და მაგისტარტურისა და დოქტორის ხარისხის მქონეს, საბოლოო ჯამში, მასზე ნაკლები ხელფასი აღმოაჩნდა?!…

დღევანდელ ქართულ სკოლებში არსებულ მდგომარეობას ახასიათებს სრული განუკითხაობა და არაპროფესიონალიზმი. სკოლებში ასწავლიან ადამიანები, რომლებსაც არ აქვთ შესაბამისი კვალიფიკაცია და გამოცდილება, რაც მნიშვნელოვნად აუარესებს განათლების ხარისხს. უფრო პრობლემატურია ის, რომ ასეთი მასწავლებლები ხშირად იღებენ შედარებით მაღალ ხელფასებს, მიუხედავად იმისა, რომ მათი ცოდნა და უნარები არ შეესაბამება მოთხოვნებს.

ასეთმა რეალობამ გამოიწვია უკმაყოფილება საზოგადოების სხვადასხვა ფენებში, რადგან სასკოლო განათლების დონე არ არის საკმარისი, რომ მომავალი თაობები თანამედროვე გამოწვევებისთვის იყვნენ მომზადებული. სასწავლო პროცესის გაუმჯობესების მიზნით, აუცილებელია რეფორმები და ტრენინგები, მაგრამ ამ რეფორმების რეალური შედეგების მისაღწევად, საჭირო იქნება სისტემური ცვლილებები და შესაბამისი მეთოდების დანერგვა.

ჩვენი განათლების სისტემის დღეს არსებული პრობლემების ფონზე, შეუძლებელია წინსვლა და განვითარება. თუ არ მოხდება რეალური ცვლილებები და გაუმჯობესება, ჩვენი საზოგადოება დარჩება არათანამედროვე და უკიდურეს მდგომარეობაში. ამიტომ, აუცილებელია, რომ ეს პრობლემები აღიარებული იქნას და მათი გადაჭრისთვის შესაბამისი ნაბიჯები გადაიდგას.

ასევე იხილეთ:

არის საქართველოში მიღებული უმაღლესი განათლება წარმატებით დასაქმების გარანტია? – რას ფიქრობენ მაგისტრობის მსურველები